Chảy máu cam ở người lớn là tình trạng máu mũi tự nhiên chảy ra với số lượng lớn từ ở các vách ngăn mũi do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có yếu tố căng thẳng và lo âu. Vậy chảy máu cam ở người lớn có nguy hiểm không?
1. Tổng quan về chảy máu cam ở người lớn
Chảy máu mũi, hay còn gọi là chảy máu cam, xảy ra khi các mạch máu nhỏ bên trong mũi bị vỡ do tổn thương. Tình trạng chảy máu cam được chia thành hai loại:
- Chảy máu mũi trước: Máu chảy từ niêm mạc mũi ra mũi trước do màng nhầy trở nên quá khô, hoặc có một tác động lực trực tiếp vào mũi. Tình trạng này rất hiếm khi nguy hiểm;
- Chảy máu mũi sau: Là tình trạng nghiêm trọng hơn, máu xuất phát ở phía sau khoang mũi rồi chảy xuống miệng và họng, gây ho khạc hoặc nôn ra máu.
Theo một nghiên cứu năm 2005, chảy máu cam chiếm 1/200 trường hợp thăm khám tại phòng cấp cứu ở Hoa Kỳ. Trẻ nhỏ và người lớn trên 65 tuổi là những đối tượng dễ bị chảy máu cam.
2. Nguyên nhân gây chảy máu cam ở người lớn
- Stress và lo lắng
Một trong số những yếu tố nguy cơ gây chảy máu cam ở người lớn là do căng thẳng và lo âu mãn tính. Hiệp hội lo âu và trầm cảm Hoa Kỳ (ADAA) ước tính rằng có hơn 40 triệu người trưởng thành ở Mỹ mắc chứng rối loạn lo âu. Đây cũng là những đối tượng có nhiều nguy cơ bị chảy máu mũi mãn tính, chảy máu tái phát hoặc chảy máu đột ngột.
Có rất nhiều bằng chứng chỉ ra rằng căng thẳng và lo âu là một trong những nguyên nhân gây chảy máu cam ở người lớn. Tuy nhiên cũng có khả năng tình trạng căng thẳng và lo lắng kéo dài sẽ dẫn đến một số hành vi, hay các vấn đề sức khỏe cũng như việc dùng thuốc của bệnh nhân. Và đây mới chính là yếu tố kích thích trực tiếp gây chảy máu cam.
Ví dụ, các tình huống khiến con người lo lắng như mang thai, sợ độ cao, cạnh tranh trong thể thao hoặc bị chấn thương thể chất, ... cũng đều có nguy cơ gây chảy máu cam. Trong những trường hợp này, cảm giác căng thẳng không trực tiếp gây ra chảy máu mũi, mà nguyên nhân chính là do tình huống cụ thể làm cho chúng ta phải lo lắng và kèm theo đó là chảy máu cam.
- Nhức đầu
Nhức đầu do căng thẳng có thể dẫn đến hoặc đi kèm với chảy máu mũi.
- Ngoáy mũi hoặc xì mũi mạnh
Một số người có xu hướng ngoáy mũi hoặc xì mũi thường xuyên khi cảm thấy căng thẳng hoặc lo lắng, và chính điều ngày cũng có thể gây chảy máu mũi.
- Tăng huyết áp
Tăng huyết áp không chỉ được xem như một yếu tố kích thích chảy máu cam, mà còn khiến lượng máu chảy ra nhiều hơn ở mỗi lần. Bên cạnh đó, một số loại thuốc điều trị huyết áp cao cũng có chứa thành phần làm loãng máu khiến tình trạng chảy máu mũi càng trở nên khó kiểm soát hơn.
- Chế độ ăn uống
Một vài loại thực phẩm có trong chế độ ăn uống cũng có thể gây chảy máu mũi, chẳng hạn như thức ăn quá cay nóng, bia rượu, sô cô la và trái cây họ cam quýt.
- Thời tiết
Chảy máu cam ở người lớn cũng thường xuất hiện vào những ngày thời tiết thay đổi đột ngột, quá nóng hoặc quá lạnh, đặc biệt là vào mùa đông hanh khô.
3. Điều trị chảy máu cam
3.1. Các bước sơ cứu ban đầu
Mặc dù thường không quá nguy hiểm nhưng tình trạng chảy máu mũi cũng sẽ khiến bản thân bệnh nhân và những người xung quanh cảm thấy hoang mang, sợ hãi. Áp dụng những bước sơ cứu ban đầu đúng cách có thể giúp giảm bớt sự lo lắng khi một người bị chảy máu mũi.
Bất kể chảy máu cam là do nguyên nhân gì, phương pháp sơ cứu chảy máu cam ban đầu cũng đều tuân thủ 3 bước như sau:
- Bước 1: Ngồi thẳng.
- Bước 2: Hơi nghiêng đầu về phía trước.
- Bước 3: Bóp mũi lại và thở từ từ bằng miệng trong khoảng 10 phút cho đến khi máu chảy chậm lại hoặc ngừng hẳn.
Khi máu có dấu hiệu chảy chậm lại, cần uống một ít nước để tránh cơ thể bị mất nước. Nếu được, nên nghỉ ngơi trong phòng có máy phun sương tạo ẩm hoặc ở những nơi mà không khí không quá hanh khô.
3.2. Lưu ý khi bị chảy máu cam do căng thẳng
Nếu chảy máu cam ở người lớn mà nguyên nhân bắt nguồn từ sự căng thẳng, bệnh nhân cần lưu ý:
- Cố gắng thư giãn và thở đều.
- Trong thời gian chờ cho máu ngưng chảy, nên chú ý đến độ sâu của mỗi nhịp thở và chuyển động lên xuống của lồng ngực khi hô hấp.
- Tránh các tình huống gây căng thẳng trong cuộc sống để điều trị chảy máu cam hiệu quả.
- Nên đến nơi yên tĩnh và vắng vẻ khi xuất hiện tình trạng chảy máu cam.
Mọi người thường có xu hướng phản ứng mạnh mẽ khi nhìn thấy máu, do đó các bác sĩ khuyên bệnh nhân nên tìm một nơi lý tưởng trong thời gian đợi máu ngưng chảy. Khi ở một mình hoặc chỉ cùng với một người thân thiết, việc trấn an tinh thần cũng như lấy lại bình tĩnh về mặt cảm xúc và suy nghĩ cũng sẽ dễ dàng hơn.
4. Phòng ngừa chảy máu cam ở người lớn
4.1. Giảm căng thẳng
Bạn có thể kết hợp các kỹ thuật thư giãn vào cuộc sống hàng ngày để giảm căng thẳng và lo lắng, chẳng hạn như:
- Yoga
Yoga đã được chứng minh là một liệu pháp điều trị huyết áp cao và giảm lo lắng hiệu quả. Thực hành các động tác yoga như tư thế em bé (Child Pose) và tư thế trái núi (Mountain Pose) có thể giúp bạn cảm thấy cân bằng và bình tĩnh hơn.
- Body scan
Trong những lúc căng thẳng, bạn cũng có thể thử một bài tập chánh niệm có tên là “body scan” để cảm thấy thư giãn và kết nối nhiều hơn với cơ thể. Để thực hiện bài tập này, bạn cần ngồi thả lỏng và hít thở thật sâu tương tự như khi đang thiền, đồng thời dành toàn bộ sự tập trung để cảm nhận từng nhóm cơ khác nhau trên khắp cơ thể. Bài tập này có tác dụng giúp bạn dành toàn bộ sự chú ý vào cảm xúc thực tại và thoát khỏi những suy nghĩ phiền muộn hay rắc rối đang khiến bạn phải lo lắng.
4.2. Rèn luyện thói quen tốt
Để ngăn ngừa tình trạng chảy máu cam ở người lớn liên quan đến căng thẳng, nên làm cho đời sống nội tâm trở nên cân bằng hơn bằng cách áp dụng một số thói quen lành mạnh như sau:
- Uống nhiều nước;
- Giảm tiêu thụ caffeine;
- Thường xuyên tập thể dục để cải thiện sức khỏe tim mạch;
- Dành thời gian ra ngoài gần gũi với thiên nhiên;
- Trang bị máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ và tránh các tác nhân gây dị ứng.
Trả lời cho câu hỏi chảy máu cam ở người lớn có nguy hiểm không, các bác sĩ cho rằng tình trạng này thường không phải là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nhưng nếu chảy máu cam thường hay tái phát nhiều lần, cần trình bày với bác sĩ để tìm ra nguyên nhân có phải là do căng thẳng hay không. Một số trường hợp chảy máu cam nặng hoặc chảy máu cam liên tục chính là dấu hiệu cảnh báo những vấn đề sức khỏe cần được chẩn đoán và điều trị.
Để đăng ký khám và điều trị tại Phòng khám đa khoa Biển Việt, Quý Khách có thể liên hệ theo số điện thoại: 02435420311/ 0812217575/ 0912075641
Địa chỉ phòng khám: Số 18, Nhà Vườn 1, Tổng Cục 5, Bộ Công An, Tân Triều, Thanh Trì, Hà Nội
Nguồn tham khảo: Healthline.com.
